تاریخ سیاره زمین به یک سری سلسله مراتبی از قطعات کوچکتر زمانی تقسیم می شود که از آن به عنوان مقیاس زمانی زمین شناسی یاد می‌گردد. این تقسیمات بر اساس سلسله مراتب عبارتند از ائون (eon)، دوران (era)، دوره (period)، دور (epoch) و عصر (age). این واحدها بر اساس لایه های سنگی زمین یا چینه ها (استراتا) و فسیل هایی که در آنها یافت می شوند، رده بندی شده اند. از بررسی این فسیل ها دانشمندان رابطه ای میان سن هر لایه و نوع فسیل های یافت شده در آنها کشف کرده اند. به این گونه مطالعات چینه شناسی گفته می شود.

بطور رسمی دور جاری که در آن بسر می بریم هولوسین نامیده می شود که ۱۱۷۰۰ سال پیش پس از آخرین عصر یخبندان بزرگ شروع شده است. لیکن دور آنتروپوسین (Anthropocene) نامی غیر رسمی است که برای توصیف جدیدترین دوره در تاریخ سیاره زمین بکار می رود، یعنی زمانی که فعالیت نوع بشر شروع به تاثیرگذاری عمده بر اقلیم و زیست بومهای سیاره نمود. این واژه در سال ۲۰۰ توسط پاول کروتزن شیمی دان و یوگن استورمر زیست شناس متداول شد.

در مورد آغاز این دوره اختلاف نظر وجود دارد. گروهی آن را از سال ۱۹۴۵ می دانند که انسان اولین بمب اتمی را آزمایش نمود و اثرات رادیواکتیو حاصل از آن در نمونه های خاک سراسر دنیا یافت شدند. در سال ۲۰۱۶ گروه کاری آنتروپوسین به این توافق دست یافت که سال آغاز این عصر را ۱۹۵۰ بدانند، یعنی زمانی که شتاب فعالیت های انسانی تاثیر گذار بر کل کره زمین آغاز گشت.

سیاره زمین حدود ۴٫۵ میلیارد سال قدمت دارد و انسانهای مدرن (هوموساپی ینس) حدود ۲۰۰ هزار سال است که پدیدار شده اند. در همین مدت کوتاه نسبت به عمر کره زمین، فعالیت های انسان سامانه های فیزیکی، شیمیایی و زیستی سیاره ای را که وجود خود ما و تمامی گونه های زنده بدان وابسته است، بطور بنیادین تغییر داده است. انتشار دی اکسید کربن، گرمایش جهانی، اسیدی شدن اقیانوس ها، تخریب زیستگاه ها، انقراض گونه ها و استخراج گسترده منابع طبیعی از علایم این تاثیرگذاری عمده بر سیاره مسکونی هستند.

از مهمترین علایم عصر آنتروپوسین، به هم خوردن تعادل طبیعی آب و هوا است. پس از آخرین عصر یخبندان هوای سیاره زمین بطور نسبی گرم و پایدار بوده است. هم اکنون روشن است که اقلیم سیاره دیگر پایدار نیست و گرم شدن زمین سرعت گرفته است. دانشمندان هم اکنون توافق دارند که علت اصلی این پدیده فعالیت انسانی و مصرف بی رویه انرژی است.

تغییرات اقلیمی مخرب در درازمدت می تواند محیط کره زمین را بریا زندگی انسان نامساعد سازد. کاهش بارندگی در سراسر دنیا، امواج گرمایی بی سابقه اخیر و خشک شدن رودهای بزرگی که هزاران سال جاری بوده اند از نشانه های ترسناک تغییرات اقلیمی است که در چندسال اخیر شدت گرفته اند.

هم اکنون پرسش بزرگی در برابر دانشمندان قرار گرفته است: آیا امیدی برای نجات نوع بشر وجود دارد؟

در همین رابطه بخوانید:

تغییرات اقلیمی چیست و چگونه بر کره زمین تاثیر می گذارد؟

منابع:

https://education.nationalgeographic.org/resource/anthropocene

https://www.nhm.ac.uk/discover/what-is-the-anthropocene.html