تریاک عصاره در هوا خشک شده گل خشخاش است که با تیغ کشیدن به دور کاسبرگ این گل به دست می‌آید.تریاک از ترکیبات مختلفی تشکیل می‌شود که از طریق تأثیر بر سلسله اعصاب مرکزی موجب تخفیف احساس درد در بدن می‌شوند
کشت خشخاش نخستین بار ۳۴۰۰ سال پیش از میلاد در جنوب میان‌رودان صورت گرفت.
بعدها به آشوریان و سپس به بابلیها منتقل شد و از آن جا به مصر راه یافت و بازرگانان تریاک را از مصر به کارتاژ، یونان واروپا بردند.
تریاک با حمله اسکندر به ایران و هند راه یافت و در قرن چهارم میلادی به چین هم رسید
از قرن هفده تجارت تریاک در چین شکل منظمی پیدا کرد و با گسترش مصرف آن ویژگی اعتیادآوریش مشخص شد که باعث شد دولت چین در سال ۱۷۲۹ مصرف آن را ممنوع کند؛ امّا انگلیسی‌ها برای افزایش صادرات خود و بهبود ذخایر ارزی‌شان، چینی‌ها را به مصرف تریاک که در هند کاشته می‌شد تشویق کردند.
مخالفت امپراتور چین با بارگیری محموله‌های تریاک در بنادر این کشور به دو جنگ تریاک در ۱۸۴۰ و ۱۸۵۸ میان بریتانیا و چین منجر شد.
چین در هر دو جنگ شکست خورد و انگلیسی‌ها تجارت تریاک را در سراسر چین به‌دست آورد تا جائی که در سال ۱۹۰۵ بیش از یک چهارم مردان چینی به تریاک اعتیاد داشتند.
در ايران كشت ترياك در دوره سلسله صفويه گسترش یافت.
“فرير” طبيب و جراح كمپانی انگليسی هند شرقی كه در سال ۱۰۸۷ ه. ق از ايران ديدن كرده، در سفر نامه خود می نويسد: ايرانيها هر وقت بخواهند كيفور شوند، ترياك مصرف می كنند.
بهترین تریاک ایران که بعدها به «تریاک سناتوری» شهرت یافت در ماهان کرمان کشت می‌شد. دکتر پولاک، پزشک ناصرالدین شاه در این مورد نوشته است:
«تریاک ماهان بسیار قوی است. جنس نامرغوب از شاهزاده عبدالعظیم و کاشان و قم به دست می‌آید. مصرف آن عمومیت دارد، و مانند حشیش سرشگستگی ندارد، و قبول عامه یافته است. تقریبا هر ایرانی که بتواند از عهده خرج آن برآید، حداقل روزی یک بار حب تریاک می‌خورد، و در ساحل خزر مصرف دو برابر مناطق دیگر است.» قیمت تریاک هم در این دوره بسیار ارزان بود
گیاه خشخاش در هر زمینی که بتوان گندم کشت کرد به عمل می آید؛ از آنجا كه انگليسی ها ترياك ايران را به قيمت خوبـی می خريدند، كشاورزان دست از كاشت گندم و ديگر محصولات كشاورزی كشيدند و قسمت زيادی از كشتزارهای گندم را به كشت خشخاش اختصاص دادند، به طوری كه ترياك به صورت يكی از مهم ترين كالاهای صادراتی ايران در آمد.
در سال ۱۳۲۹ ه. ش رژيم وقت به منظور كنترل ترياك “انحصار ترياك” را به تصويب می رساند.
در بخشی از اين قرارداد مقرر گرديده بود كه دولت موظف است سوخته ترياك را پس از مصرف، جمع آوری كند و در ازای هر مثقال سوخته ترياك مبلغی هم به عنوان حق الزحمه به تحويل دهنده پرداخت نمايد!!!
در سال ۱۳۳۴ ه. ش قانون منع كشت خشخاش و جلوگيری از مصرف غير طبی ترياك از تصويب مجلس گذشت و در سال ۱۳۴۸ دولت وقت، قانون منع كشت خشخاش را لغو كرده و قانون كشت محدود خشخاش و سهميه كوپن ترياك را جايگزين آن نمود.
در نهایت پس از انقلاب ۵۷ و سقوط پهلوی، شورای انقلاب اسلامی، لایحه قانونی تشدید مجازات مرتکبین جرائم مواد مخدر و اقدامات تأمینی و درمانی را در ۱۹ خرداد ۱۳۵۹ تصویب کرد
این قانون نتیجه نداشت، و با اشکالات زیاد مواجه گشت، در نتیجه در ۳ آبان ۱۳۶۷ اصلاح گردید و به موجب آن صادر کننده، تولید یا حمل کننده، خرید و فروش بنگ، تریاک، شیره و سوخته تریاک بیش از ۵ کیلوگرم برسد، اعدام و مصادر اموال مقرر گردید.
ممنون از مقاله خوبتون